Historija Fakulteta sporta i tjelesnog odgoja

Fakultet sporta i tjelesnog odgoja Univerziteta u Sarajevu je nastavna i naučna institucija koja je osnovana Zakonom o osnivanju Visoke škole za fizičku kulturu u Sarajevu 25. novembra 1963. godine. U sastav Univerziteta u Sarajevu primljen je 1965. godine. Saglasno Zakonu o visokom obrazovanju, Visoka škola za fizičku kulturu je 1974. godine prerasla u Fakultet za fizičku kulturu. Pod nazivom Fakultet sporta i tjelesnog odgoja u Sarajevu djeluje od 30.8.2004. godine.

 

Temelj onoga što Fakultet danas predstavlja, leži u entuzijazmu nastavnika Srednje fiskulturne škole koja je djelovala od 1948 do 1972. godine kao i onih koji su  ponijeli prve diplome ove škole i kasnije, 1952. godine osnovane pedagoške akademije – odsjek za školovanje nastavnika fizičkog i zdravstvenog vaspitanja. Entuzijazmom i zalaganjem prvih direktora Srednje fiskulturne škole i njenih tadašnjih  nastavnika, obezbjeđen je kontinuitet obrazovanja kadrova za potrebe realiziranja nastavnih planova i programa tjelesnog odgoja na svim obrazovnim nivoima i  potrebama sportsko-trenerske djelatnosti. Smještena u dijelu zgrade ženske gimnazije pored mosta Drvenija, Srednja fiskulturna škola se borila sa  teškim vremenima u kojima  zbog nedostatka infrastrukture i adekvatne opreme nije bilo moguće organizirati savremene oblike nastave. Škola je imala učionički prostor i jednu manju, skromno opremljenu fiskulturnu dvoranu. Situacija sa stručnim nastavnim kadrom bila je oskudna. U zgradi škole održavala se uglavnom teoretska nastava, a ostatak nastavnog procesa provodio se po otvorenim gradskim terenima  Fiskulturnog domu, Skenderije, a u  nedostatku bazena plivanje se učilo na Bentbaši i u  hamamu Isa-bega Ishakovića kod Careve džamije.

 

Dugo prisutna ideja o potrebi osnivanja Visoke škole za fizičku kulturu ostvarena je putem amandmana na sjednici Vlade BiH koja je održana 25. novembra 1963. Godine. Na osnovu toga se  u novoizgrađenu zgradu današnjeg Fakulteta umjesto Srednje fiskulturne škole uselilo osoblje i studenti  novosnovane Visoke škole za fizičku kulturu. Zgrada današnjeg Fakulteta napravljena je na Koševu, mjestu gdje je nekada bilo veliko jezero, omiljeno kupalište Sarajlija na kojem su se održavala  plivačka, vaterpolo i hokej takmičenja i po kojem je ovaj dio grada dobio ime. Zahvaljujući entuzijazmu uposlenih, Visoka škola se razvijala. Gradi se mala sala za gimnastiku i srodne sportove, zatim velika sala za sportske igre i atletiku, fitness sala, tenisko igralište, bazen za plivačke sportove.

Nakon izvršenih  transformacija nastavnih planova i programa Visoka škola je 1974. godine prerasla u  Fakultet za fizičku kulturu.  Razvija se nukleus onoga što Fakultet predstavlja danas. Sarajevski Fakultet za fizičku kulturu postao je  uskoro jedna od najznačajnijih obrazovnih ustanova na prostoru nekadašnje Jugoslavije. Njeni stručnjaci dali su veliki doprinos za razvoj nauke i sporta u Bosni i Hercegovini, a mnogi nekadašnji vrhunski sportisti  sportski radnici prošli su kroz učionice ove  školske ustanove. Ideja o rganizaciji XIV Zimskih olimpjskih igara potekla je od profesora ovog fakulteta a doslovno svi tadašnji profesori ali i bivši studenti Fakulteta su bili dio nezaboravnih i do tada najbolje organizovanih Olimpijskih igara.

U jeku nezaustvaljivog razvoja Fakulteta 1992. godine započela je agresija na Bosnu i Hercegovinu. Ubrzo je Fakultet  kao i svi drugi značajni  kulturni, građevinski, obrazovni, medijski i zdravstveni vjerski objekti bili stalna meta agresora. Fakultet koji je bio na prvoj borbenoj liniji,  doživio je totalnu devastaciju svih materijalnih resursa. Mali dio uposlenika koji su ostali u Sarajevu bio je prinuđen da se iseli i prihvati nesebično gostoprimstvo sigurnosno podesnije lokacije medicinskog Fakulteta.

Desetkovani kolektiv uspio je tokom čitavog rata organizirati rad Fakulteta. Kao istinski patrioti sa osjećajem za visoke ideale i ciljeve veliki broj studenata Fakulteta bili su okosnica odbrane  i državnosti  Bosne i Hercegovine. Mnogi su za našu slobodu, budućnost i vrijednosti koje su lično poštovali položili svoje mlade živote.

Poslije završetka rata uposlenici Fakulteta započinju rad na raščišćavanju ruševina. Uz pomoć Evropske Unije 1997. godine i posredstvom Grčke vlade započeta je i kasnije izvršena rekonstrukcija zgrade fakulteta. S obzirom da je Fakultet nakon rata ostao bez  ljudskih resursa kreirana je nova vizija u kojoj su prioriteti bili: Promjena identiteta fakulteta, razvoj ljudskih resursa, razvoj IT tehnologije, razvoj dijagnostičko-istraživačkih procedura, permanentno inoviranje kurikuluma, intenziviranje medjunarodne suradnje, razmjene i projektno djelovanje, razvoj izdavačke djelatnosti, organiziranje međunarodnih simpozija  i izdavanje medjunarodno referentnog časopisa.

U skladu sa globalnim promjenama Fakultet za fizičku kulturu je 2004. godine  promijenio naziv u  Fakultet sporta i tjelesnog odgoja – FASTO. Uz novi naziv kreirane su i nove vrijednosti koje su postale vodilja fakultetu u novom vremenu. Fakultet sporta je intenzivno razvijao nastavni i asstentski kadar obnovivši u potpunosti nastavno naučni potencijal. Vijeće nastavnika sporta je najmladje vijeće Univerziteta u Sarajevu sa najmanjim prosjekom starosti. U nastojanjima da se Fakultet prezentira kao međunarodno značajna  institucija 1997. je pokrenut međunarodni naučni časopis Homosportikus koji je danas relevantan u brojnim  evropskim i svjetskim bazama podataka.

Svatajući da Fakultet sporta i tjelesnog odgoja ne može odgovoriti zahtjevima novog vremena bez jakih laboratorija i suvremene dijagnostičke opreme, osnovan je 1999. godine prvi centar za sportsku dijagnostiku koji je kasnije prerastao u  Institut sporta. Od 2005. godine Fakultet organizuje Međunarodni naučni simpozij “Nove tehnologije u sportu “ kao snažan alat za inkorporiranja novih naučnih saznanja u sportsku praksu. Simpozij se održava svake dvije godine i na njemu izlažu eminentni  profesori iz Bosne i Hercegovine, regije i svijeta.

U poslijednjih 15 godina fakultet je inovirao, mjenjao i uvodio nove studijske programe. Vrlo uspješno je sproveden prelaz iz tradicionalnog  u novi sistem trocikličnog studiranja po principima  Bolonjske dekaracije u skladu sa ECTS bodovnim sistemom. Takvi programi  osiguravaju studentima zavidnu širinu obrazovanja,  vrhunske kompetencije, etičku dimenziju  te ispoljavanje upravljačih sposobnosti, razvoj kreativnosti i takmičarskog duha.

Veliki broj studenata i nastavnog osoblja su kao sportisti ili treneri svojim vrhunskim rezultatima i medaljama osvojenim na međunarodnoj sceni najbolja potvrda kvalitete programa koji se izučavaju na Fakultetu.